Balkanbrei

Onze eerste kennismaking met Bosnië en Herzegovina is met een parkeerwachtershuisje. We gaan even snel Bosnische Marken uit de ATM halen en rijden daarvoor een veel te drukke, smalle parking op waar we ook weer uit moeten. De uitgang is zo smal en het dak van het parkeerhuisje heeft een oversteek waardoor de Basecamp eronder komt en hem zo een eindje verderop tilt met de parkeerwachter erin! Sterke jongen onze Basecamp. Nou na heel veel gebaar en misbaar blijkt dat met het betalen van omgerekend €10 iedereen weer blij is. Zo kan de parkeerwachter wat jongens inhuren om zijn huisje weer op zijn plek te zetten en kunnen wij onze weg vervolgen met een leuk verhaal rijker;)

De hoofdstad Sarajevo is onze bestemming. We weten niet goed wat we kunnen verwachten.  Verwoesting? Treurigheid? Twee dagen geleden nog waren we in Vukovar in Kroatië waar de watertoren vol met mortiergaten een stille getuige is van de Balkanoorlog en een 87 dagen durende belegering. Tevens bezoeken we een memorial voor de 200 jongens en mannen die zijn afgeslacht in de nacht van 21-22 november 1991. Hier besluiten we toch ook maar naar Sarajevo te gaan.

De Ottomanen hebben Sarajevo in 1461 gesticht en 4 eeuwen lang geregeerd. Dit verklaart de aanwezigheid van de Islam in dit gedeelte van Europa. De stad is een en al levendigheid. We zijn al gauw betoverd door de sfeer in de stad, het doet ons denken aan Istanbul met zijn moskeeën, bazars, karavanserai, kleine straatjes en zijn koffie en cay cultuur. 

Daarnaast zijn ook de invloeden zichtbaar uit de Oostenrijks-Hongaarse overheersing van 1878 tot 1918. Er loopt een lijn door de stad “Sarajevo meeting of Cultures”. Kijk je de ene kant op dan zie je een typisch Turks straatbeeld, kijk je de andere kant op dan waan je je in Wenen of Boedapest. 

In de 16de eeuw wordt Sarajevo het Jeruzalem van de Balkan genoemd door haar vele moskeeën, katholieke kerken, synagogen en Servisch-Orthodoxe gebedshuizen. 

In 1992 verklaart Bosnië-Herzegovina zich onafhankelijk van de Volksrepubliek Joegoslavië. Hierop volgt de Bosnische burgeroorlog tussen de Bosnische Serven, Bosnische Kroaten en de Bosnische moslims. 

In april 1993 wordt Srebrenica door de Verenigde Naties als veilig gebied uitgeroepen en komen duizenden moslims uit de regio hiernaar toe voor een veilig heenkomen. Op 11 juli 1995 lukt het Dutchbat niet om de enclave te behouden en komt Srebrenica  in handen van de Bosnische Serviërs met daaropvolgend deportatie en het vermoorden van meer dan 8000 moslimjongens en -mannen. Het wordt gezien als de grootste genocide van Europa na de 2de WO. 

It happened, therefore it can happen again-Primo Levi

We gaan naar een expositie met foto’s en documentaires over Srebrenica en Sarajevo. 

Sarajevo is tussen 1992 en 1995 zwaar gebombardeerd door Bosnisch-Servische troepen vanuit de omliggende bergen. Er vinden gemiddeld 329 bominslagen per dag plaats. Bewoners hebben de kraterinslagen gevuld met rode hars en hebben deze gedenktekens Sarajevo ’s Roses genoemd.

Bosanska Kahva, het Bosnisch koffie ritueel is zo belangrijk dat we het met jullie moeten delen. Het begint met het allerbelangrijkste: dat je van je koffie geniet. Er is een speciaal woord voor in het Bosnisch “Merak”, iets doen met je hele ziel en zaligheid in liefde en vrede. 
Allereerst neem je een lepel van het schuim uit het potje en giet je kopje vol, vervolgens laat je het schuim van je lepel op je koffie glijden. De suiker doe je niet in je koffie maar je bijt er een stukje vanaf en legt het onder je tong en neemt dan een slokje. De koffie wordt geserveerd in een dzezva, koperen potje om de koffie warm te houden. De Bosniërs kunnen uren zitten kletsen en nippen van de koffie is ons verteld. Hierbij eet je Turks fruit en zoals Ron lekker met baklava

Met de kabelbaan gaan we hoog de bergen in, hier hebben in 1984 de Olympische winterspelen plaats gevonden. We hebben een mooi uitzicht, het is helder weer. We bedenken dat hier in de bergen scherpschutters zaten die de stad 3 jaar belegerden. We hebben het over de geschiedenis die zich herhaalt, zuivering van een bepaalde bevolkingsgroep, we staan stil……. 

Het lied van Dik Hout speelt in gedachten “het is zo stil in mij”. 

In het kader van “we drinken de hele beker leeg” gaan we ook nog naar Mostar. In juli 1992 riepen de Kroaten hun eigen staat uit en werd Mostar benoemd tot hoofdstad. In 1993 braken er in Mostar hevige gevechten uit tussen Kroaten en Moslims. De brug Stari Mos werd kapotgeschoten en is na de oorlog herbouwd met de oude stenen. De brug ligt in het moslimdeel van de stad, ten westen liggen de Kroatische wijken.
De brug is tevens beroemd omdat er vanaf zijn 19 meter hoogte spannende sprongen door waaghalzen worden gemaakt die vervolgens met de pet rond gaan. 
 

Hier komen we weer dezelfde bussen vol met Chinezen, Koreanen en Japanners tegen en we springen gauw de Basecamp in, op naar 

HRVATSKA!! (hebben we ook weer internet)

Instagram: Flinkontour